Het aantal distributiecentra en datacentra is de laatste jaren explosief gegroeid. Ze staan als enorme, raamloze dozen in het landschap. En dat landschap is juist zo belangrijk voor recreatie, natuur en als vestigingsvoorwaarde. Bovendien is elke vierkante meter grond hard nodig voor de verduurzaming van de landbouw. Het College van Rijksadviseurs neemt het initiatief om deze ontwikkeling verder te onderzoeken.
Begin 2017 telde Nederland 28 miljoen vierkante meter aan logistiek vastgoed. En die groei zet door. Het totale vloeroppervlak van de distributiecentra is de afgelopen 5 jaar met 20% gestegen, mede veroorzaakt door de groeiende populariteit van het online shoppen. Naast distributiecentra groeien ook mega-kassencomplexen en datacenters, zoals het Google datacenter in de Eemshaven. Door de groei van online dataverkeer zal naar verwachting ook het oppervlakte aan datacenters verdubbelen in de komende jaren.
Ook in het Groene Hart zien we ze staan, in Waddinxveen distributie centrum LIDL, Zoetermeer bakkerij en distributie centrum Hoogvliet, Bodegraven transport centrum Koeman, Nieuwegein A27 in aanbouw te koop. zie voorbeeld Bodegraven op de atlaskaart
NIEUW: Collegevanrijksadviseurs.nl/actueel/nieuws/2019/10/29/advies-xxl-verdozing
bron: College van Rijksadviseurs, 09/04/19
Onderzoek naar verdozing van het landschap
Het aantal distributiecentra en datacentra is de laatste jaren explosief gegroeid. Met name de super oversized distributiecentra, ook wel XXL DC’s genoemd, zijn populair. Met oppervlaktes van zo’n 40 duizend vierkante meter of meer staan ze als enorme, raamloze dozen in het landschap. En dat landschap is juist zo belangrijk voor recreatie, natuur en als (internationale) vestigingsvoorwaarde. Bovendien is elke vierkante meter hard nodig voor de verduurzaming van de landbouw. Het College van Rijksadviseurs neemt het initiatief om deze ontwikkeling verder te onderzoeken.
De snelle groei van de XXL DC’s is het meest zichtbaar in Noord-Brabant, waar logistieke hotspot Tilburg-Waalwijk de nationale koploper is. Begin 2017 telde Nederland maar liefst 28 miljoen vierkante meter aan logistiek vastgoed. En die groei zet door. Het totale vloeroppervlak van de distributiecentra is de afgelopen vijf jaar met twintig procent gestegen, mede veroorzaakt door de groeiende populariteit van het online shoppen. Naast distributiecentra groeien ook mega-kassencomplexen en datacenters, zoals het Google datacenter in de Eemshaven. Door de groei van online dataverkeer zal naar verwachting ook het oppervlakte aan datacenters verdubbelen in de komende jaren.
Verdozing
Die opmars baart zorgen. Afgelopen jaar werd deze trend steeds vaker in de media gesignaleerd. Het woord ‘verdozing’ is al eens tot woord van de dag gekozen. Rijksbouwmeester Floris Alkemade uitte ook zijn zorgen in een interview in Trouw: “Prachtige uitzichten staan onder druk. Wij zien dit als een bedreiging van het Nederlandse landschap, zeker omdat er vaak geen coördinatie is geweest voordat zo’n doos wordt neergezet.”
Ook landschapsarchitect Adriaan Geuze gaf recent aan in een uitzending van Nieuwsuur in paniek te raken door de snelle uitbreiding van bedrijventerreinen vol hallen: “Chinese toestanden… En het houdt niet op!”
Verkenning en ontwerpend onderzoek
Om meer zicht te krijgen op wat er nu precies gebeurt, wat er nog in de pijplijn zit, wat de trends zijn, wat precies de ruimtelijke impact is van de verdozing, welke sturingsmechanismen er zijn en wat we kunnen doen om deze ontwikkeling in goede banen te leiden, is het College van Rijksadviseurs een onderzoekstraject gestart. Na een succesvolle expert-meeting, waarin experts vanuit diverse disciplines de ontwikkelingen belichtten, heeft het College van Rijksadviseurs Stec Groep: een adviesbureau met marktexpertise in logistiek, gevraagd om een trendverkenning uit te voeren. Deze verkenning vormt de input van een ontwerpend onderzoek, dat zal worden uitgevoerd door Rademacher en De Vries. Na de zomer worden de uitkomsten hiervan gepresenteerd.