50% lokaal eigendom

      Reacties uitgeschakeld voor 50% lokaal eigendom

Esther van den Bor

Regionaal energie opwekken
In de ‘omgevingsparagraaf’ van het klimaatakkoord wordt gestreefd naar 50% mede eigenaarschap van de grootschalig opgewekte duurzame energie. Want de zonneparken of windmolens hebben immers grote gevolgen voor onze leefomgeving. Voor het opwekken van warmte en de hele warmtetransitie is het draagvlak van de bewoners van nog groter belang, je moet bij elke woning letterlijk over de drempel om medewerking te verkrijgen. Participatie is essentieel. Maar hoe organiseren we dat? Hoe dwingen we de grote bedrijven tot samenwerken, hoe zorgen we dat lokale initiatieven een kans krijgen en hoe brengen we gemeentes er toe om in gelijkwaardigheid samen aan de slag te gaan?

Zuid Holland een van de koplopers
Al jaren lang worden energiecoöperaties opgericht. Bewonersinitiatieven die zelf zorgen dat er windmolens komen, of daken vol worden gelegd met zonnepanelen. Zo langzamerhand ook coöperaties die met warmte initiatieven starten. Soms voor het aanboren van nieuwe en innovatieve warmtebronnen, soms om gezamenlijk te bepalen hoe de eigen wijk energie kan besparen en wat de beste manier is om op een andere warmtebron over te stappen. Die coöperaties zijn landelijk al lang verenigd in Hier Opgewekt.

In Zuid Holland gaan ze nog een stapje verder. Een relatief hoog aantal energiecoöperaties is actief. In een digitale bijeenkomst, georganiseerd door de provincie Zuid Holland, wordt trots gepresenteerd wat de provincie er aan doet om de samenwerking tussen de gemeenten en de burgerinitiatieven te ondersteunen. Beide partijen moeten immers samenwerken om het gestelde doel te bereiken. De coöperaties en de gemeenten hebben elkaar nodig om het draagvlak te verkrijgen en het voordeel voor de burger te vergroten. Ook kan de gemeente niet zelf het opwekken organiseren en die opgave is groot. Daarnaast kan de gemeenten de marktpartijen sturen om de participatie van omwonenden zo groot mogelijk te laten zijn. Daartoe bestaat een inspanningsverplichting, die door de grote marktpartijen is onderschreven. De gemeente kan effectief sturen door haar eigen spelregels vast te leggen in een beleidskader. In de RES worden alleen doelstellingen en locaties voor grootschalige opwek neergelegd. De spelregels van het hoe en wat en op welke manier kan beïnvloed worden doordat de gemeente haar planologische medewerking inzet om de mate van participatie af te dwingen. Gemeenten worden met een handreiking geholpen om die beleidskaders op te stellen en te gebruiken.
De coöperaties worden vanaf 1 maart ondersteund met geld, maar vooral met kennis en capaciteit via een ontwikkelfonds en een projectbureau. Bevochten en uitgewerkt in samenwerking met Energie Samen Zuid Holland. Om de kosten tijdens de periode van voorbereiding te overbruggen. Een revolverend fonds zodat vele, vooral wat grotere projecten, professioneel gerealiseerd kunnen worden. De subsidie Lokale Energie Initiatieven blijft bestaan. Deze is vooral voor de wat kleinere projecten bedoeld en heeft andere randvoorwaarden.

Burgers hoeven dus niet af te wachten wat er over ze heen komt. Neem zelf het initiatief, ga het gesprek met de gemeente aan en zie toe dat de gemeente al haar mogelijkheden gebruikt om de eigen burgers te betrekken en mede eigenaar te maken van de energietransitie.