Het Groene Hart is uitgeroepen tot een van de aandachtsgebieden in de ruimtelijke ordening in verband met de vele uitdagingen. Bodemdaling leidt tot CO2-uitstoot en veel onkosten door verzakkingen. De oplossing, verhoging van het grondwaterpeil, is een probleem voor de veeteelt. Voor 2027 moet de kwaliteit van de vele sloten, boezems, rivieren en plassen drastisch verbeteren. Om wateroverlast in het oosten te voorkomen. moeten we enerzijds water afvoeren, maar anderzijds ook water vasthouden om te gebruiken in de droge zomers. Interessant dus om in het kader van de laatste novi-conferentie meer te horen over de visie op stedelijke ontwikkeling.
Uitdrukkelijk uitgangspunt zijn de infrastructuur en het bestaande netwerk van Randstad en de drie nieuwe groeikerngebieden. Moet met de stijging van het zeeniveau niet meer gekeken worden naar het oosten? Uiteindelijk bouwen we huizen toch niet voor dertig jaar. De op gang gekomen ontwikkeling van Eindhoven, Zwolle en Arnhem/Nijmegen verder versterken ligt voor de hand. De aantrekkingskracht van deze steden komt slechts ten dele terug in de jaarlijkse Atlas voor gemeenten. Ze scoren allen goed op kwalitatief groen, cultuur en werk, maar plaatsen zich net onder het midden in de totale rangschikking.
De vergelijking tussen Delft en Eindhoven maakt duidelijk dat niet alleen aantallen studenten en startende bedrijven de doorslag geven als het gaat om potentiële groei. Dat al die bedrijvigheid in Eindhoven in het centrum plaatsvindt, helpt de horeca en versterkt vooral het gevoel dat je midden in de broeikas van vernieuwing en inspiratie zit. De tegenpool is de regio Hengelo/Enschede. Met Emmen, Heerlen, Venlo de laagst scorende gemeente. In de NRC gaf een aantal jongeren uit Twente recent nog eens duidelijk aan dat de cultuur van de regio conservatief is en dat ze zich er in het geheel niet thuis voelen. Een uitdaging dus om dit imago te keren.
En Hugo de Jonge heeft haast. De woningmarkt is gekeerd, bouwprojecten worden stil gezet. Met name sociale woningbouw wordt uit de plannen geschrapt. Dus de minister valt terug op het bekende recept: de weilanden rond de steden is goedkope grond. Nood breekt wet, lijkt hij te denken. Genoeg gemeenten en projectontwikkelaars die daar wel wat willen bouwen. De fysieke wetten van klimaat, bodem en water breken niet. Voor betaalbare woningen voor starters en senioren is maatwerk en creativiteit in de stad nodig. Niet de prefabwoningen van een projectontwikkelaar.
Annelies van Egmond