Nieuwe planologie, dat is eigenlijk kort en goed wat er nodig is in het Groene Hart.
Weg van de postzegel aanpak.
Weg van het kaalslag denken.
Weg van de standaard gebiedsontwikkeling.
Ik zal het uitleggen en een betere weg aanduiden en daarbij hoort als vertrekpunt dat we het Groene Hart als een compleet en bijzonder gebied zien.
Waarden in het Groene Hart op het gebied van bodem, water, natuur en cultuurhistorie zijn veel groter dan welk bouwplan dan ook, groter dan gemeentegrenzen, groter dan provinciegrenzen. Potloodstrepen op de landkaart mogen van levensbelang zijn voor de politiek, de gebiedstypologie en -historie vertegenwoordigen wat echt belangrijk is. Als we water en bodem sturend willen maken zoals de beleidsvisie voor ons gebied zegt, dan zal elke ontwikkeling ook in dat perspectief moeten worden geplaatst. Daarom pleiten wij tenminste voor een verplichte begintoets bij elk plan dat gaat over de ruimte op deze aspecten. Leg maar uit hoe dit plan is opgesteld met het uitgangspunt “water en bodem sturend”. Wij voegen daar nog twee aspecten aan toe, niet omdat ze geheel buiten de scope van het “bodem en water sturend principe” zijn, maar om ze te stipuleren: natuur en cultuurhistorie. Omdat deze twee zo typerend zijn voor het Groene Hart in haar verschijningsvormen.
Nieuwbouw zoals het nu toe gaat begint met kaalslag. Alle gebouwen afgebroken, struiken en bomen gerooid, sloten gedicht, de grond geëgaliseerd en een dik zandpakket aangebracht. Dat heet bouwrijk maken. Dan begint de bouw van een bedrijventerrein of een nieuwe woonwijk. En als alles klaar is planten we paar nieuwe bomen en wat struiken en zijn we blij met zoveel nieuwigheid. Op de keper beschouwd is dit “kapotmaak planologie”. Alles wat er is aan planten, dieren en natuurleven in de bodem maken we kapot, ter wille van het nieuwe. Er is aan deze werkwijze niks gebiedseigen, het is productiewerk uit het boekje, van altijd zo en overal hetzelfde.
Wij willen dat deze treurigheid stopt. Bodem en water en natuur en cultuurhistorie leidend?
Dat betekent dat we de planologie zullen moeten omdraaien. Gebiedsontwikkeling “Achterstevoren”, wordt het al genoemd. Gelukkig wordt hierover door sommigen al nagedacht, maar de praktijk is nog niet zo. Er wordt ons wel gevraagd wat we met het Groene Hart Pact ten diepste willen bereiken. Nou dit dus in ieder geval. Het zal duidelijk zijn dat als je dit uitgangspunt serieus neemt de scope van bouwplannen totaal moet veranderen. Een grote klus voor bestuurders van het Groene Hart om dit met elkaar en met maatschappelijke organisaties en inwoners tot stand te brengen. Visies vertalen naar afspraken die staan als een huis.
Reacties en input zijn welkom via info@groenehart.info
Kees van Velzen
Voorzitter stichting Groene Hart